 |
|
Oktober 2008 |
|
|
|
Oktober 2008 |
| Wi snackt mit: Pastor un Karkenkring-Baas: Werner Rossow |
Fraag: Int Johr 1987 hett Pastor Heinrich Höpken de "Pastorenkring" in d´ Spieker grünnt. Worüm heet he vandag "Karkenkring"? Rossow: Nich bloots Pastoren hollt plattdüütsch Kark, ok anner Karkenlüüd. Un Pastorinnen de Platt preestert gifft dat ok. So heet dat beeter Karkenkring. Fraag: Noch vör rund hunnert Johrn weer Plattdüütsch to minnachtig för de Gottesdeenst in de Kark. Worüm is dat vandag anners? Rossow: Ja, dat is dat Plattdüütsche in de Kark nich anners gahn, as annerweegens, inn'e School, op'n Rathuus. Dat weer de Spraak von de „lüttjen Lüe“. De Tieden von de Hanse weern ja all lang vörbi, wo Plattdüütsch Kontorspraak weer von Flandern bit hen nah Nowgorod. Un de „lüttjen Lüe“ hebbt sik faken schamt för ehr, as se meenten, plattet Platt. Gifft ja dat Döntje, wo een wunnerwarkt, as de Pastor op Platt beedt harr: „Ik wüss ja gar nich, dat de Leewe Gott Plattdüütsch kann“. Abers dor is ok wat anners worrn in de Theologie. Von de 30er Jahren von dat vörige Jahrhunnert an hett in de evangelsche Kark de Dialektische Theologie temlich de Böwerhand wunnen, de Gott's Woord öwer allens acht' hett tegen all Minschenwark. Dat weer jo ok good sünnerlich in de bruune Tied. Aber so von de 60er Jahren an hebbt ok de Theologen dat wedder mehr bedacht, dat de Minsch jo ok noch dor is un jüst Luther doch anfungen hett, de Lüüd „op't Muul to kieken.“ Sodennig ok op dat plattdüütsche. Dat hett hulpen, dat ut de paar, de mit de plattdüütsche Bibelöwersetten von Johannes Jessen all de Jahr all plattdüütsch predigt harrn, mehr worrn sünd un dat nu in alle norddüütsche Karkenlannen Vereenigungen as den Karkenkring gifft. Fraag: Ji sünd nu siet düssen März de nee Kring-Baas. Wat is na Jo Meenen de Ünnerscheed tüschen plattdüütsch of hochdüütsch Predigen? Rossow: Predigten schüllt lebennig ween, liekerveel op Hoch oder Platt. Plattdüütsch is nu nich so kopplastig, is vör allen Dingen Ümgangsspraak. Du vertellst lichter as dat du wat beschrieben deist. Dat deit de Predigt un ehr Tohörers good. Un een Minsch de mit Platt vertroot is, de nimmt wat seggt warrd ok noch mal mit düsse „Antennen“ op. Elkeen Spraak is jo as een Finster, wo Du de Welt dör wiesweern kannst. So is dat beeter, wenn Du mehr as een Finster hest. Fraag: Mennigmol sünd de Karken bi plattdüütsch Gottesdeenst fuller as bi hochdüütsch. Wo kummt dat? Rossow: Faken is dat jo to'n Jubiläum oder dat annerswat fiert warrd inne Karken oder ok in Stadt oder Dörp. Dor kaamt denn ok Lüüe, de du woll anners nich so inne Karken sühst. Dor mööt wi bi oppassen, dat so'n plattdüütsch Kark nich bloots as Folklore to stahn kummt, bloots to'n Bekieken. So frei ik mi, dat wi bi us in Demost (Delmenhorst) tosamen mit den Heimatvereen all siet Jahren in de Hasbarger Karken tweemal in't Jahr plattdüütsch Kark fiert, eenmal to'n Sömmeranfang un denn ok Volkstruuerdag. Soveel mehr Lüüe as anners kaamt ok gor nich mal, wieldat dat dat niks so Besünners mehr is, un dat gefallt mi goot. Mit de plattdüütsch Kark to'n Volkstruuerdag hett Heinrich Höpken as Baberkarkenraat anfungen un mi is dat ok heel wichtig, dat ok an so'n iernsten Fierdag us Plattdüütsch op de Kanzel ehren Weert wiesen kann. Fraag: Wovöl Pastoren köönt denn noch in Ollnborg un ümto plattdüütsch Kark hollen? Rossow: As ik all seggt hebb, dat doot nich bloots Pastoren, ok Lektoren un annere. Opstunns hebbt wie 26 Littmaaten in usen Kring un noch Tuungäst. Mi dücht, mehr as de Hälft hollt fakener oder af un plattdüütsch Kark. Klar gifft dat noch 'ne Reeg mehr, de dat woll künnen. Ik kann abers veele good verstahn, dat se op Hochdüütsch all noog to doon hebbt un denn nich ok noch mit Platt anfangen wöllt. Wi hebbt abers vör, dat wi dat lichter maakt, indem dat wi Vörslääg för Sünndagskarken un ok Trooungen, Truerfiern un anner Gottesdeenste för de Internetsieten von den Spieker trechtmaakt to'n rünnerladen. Un mit öwer 80 Jahr geiht nu Wilhelm Beneker wedder an sien Computer un will ok Dat Evangelische Gesangbook, wat he öwersett hett, as Internet-Utgaaw un as Speegelplaat (CD) nochmal neet maaken. Dor kannst di wahraftig een Schiev von afsnieden! (Fraags van Erhard Brüchert) |